BAYEZİT II

Sekizinci Osmanlı padişah. Babası Fatih Sultan Mehmet, annesi Gülbahar Hatundur. Edirne sarayında iyi bir öğrenim görerek yetişen II. Bayezit küçük yaşta Amasya valisi oldu. 1473′te yapılan Otlukbeli Savaşı’na sağ kol kumandanı olarak katıldı. Babasının ölümü üzerine kardeşi Cem Sultanla aralarında taht kavgası çıktı. Bu mücadeleden galip çıkmayı başaran II. Bayezit, 1481 yılında Osmanlı tahtına geçti; ama Cem Sultan meselesi sona ermedi. Tersine bu iş, doğu ve batı devletlerinin en çok ilgilendiği problem oldu. Osmanlı Devleti bu olaydan dolayı devamlı bir tehdit altına girdi; çünkü Papa, Cem Sultan aracılığıyla Avrupa’da, Osmanlılara karşı büyük bir ittifak kurabilmek için faaliyete geçti. Ona göre Osmanlı Devleti’nin yıkılması için en uygun vakit gelmişti. İşlerin tehlikeli bir yola girdiğini gören Sultan II. Bayezit, Hristiyan dünyasına karşı daha dikkatli bir politika izledi.

II. Bayezit 1483 yılında Hersek’i doğrudan Osmanlı denetimi altına alındı. 1484 yılında Kili ve Akkerman kalelerini fethederek Kırım’a giden kara yolu üzerindeki Osmanlı denetimini güçlendirdi. Bu sırada Sultan II. Bayezit’in Dulkadiroğlu Beyliği üzerindeki egemenlik sorunu yüzünden Memlûklerle arası açıktı. Daha sonra Memlûklülerin, Cem Sultan’a sahip çıkarak onu Bayezit’e karşı kışkırtmaları ve Osmanlı hacılarına karşı güçlük çıkartmaları, iki devlet arasında bir savaş çıkmasıyla sonuçlandı. Belirli aralıklarla altı yıl süren savaş, küçük birliklerin mücadeleleriyle devam etmiş ve kesin bir sonuç elde edilememiştir.

II. Bayezit, kardeşi Cem Sultanın 1495 yılında Napoli’de ölmesinden sonra, Osmanlı Devleti’nin dış politikasına başka bir yön verdi. 1498 yılında Bali Bey komutasında kalabalık bir akıncı birliğiyle Lehistan’a büyük bir hareket gerçekleştirdi. Bu arada Venediklilerin Mora topraklarına girmeleri üzerine de 1499 yılında Mora seferine çıktı. Bu sefer sonunda İnebahtı, Modon ve Koron’u Venediklilerden alındı.

Sultan II. Bayezit’in batıda önemli fetihlerde bulunduğu sırada, doğuda Şah İsmail yönetimindeki Safevî Devleti güçlü bir konuma gelmişti. Anadolu topraklarında gözü olan Şah İsmail, burayı ülkesinin egemenliği altına almak için Anadolu’daki göçebe Türkmenler arasında propaganda faaliyetlerinde bulundu. Sultan II. Bayezit, Şah İsmail ile arasını bozmamaya çalıştı; çünkü Anadolu’da kalabalık bir halk kütlesi, Şah İsmail tarafını tutuyordu. Nitekim 1511 yılında patlak veren Şah Kulu Baba Tekeli isyanında Kütahya’yı ele geçiren ayaklanmacılar güçlükle bastırılabildi.
Sultan II. Bayezit’in son yılları, saltanatı ele geçirmek isteyen oğullarının mücadelesine sahne oldu. Sonuçta kardeşlerine karşı daha başarılı olan ve yeniçeriler tarafından da desteklenen oğlu Selim’e 1512 yılında saltanatını teslim etti. Sultan II. Bayezit, Dimetoka’daki saraya giderken Abalar Köyü yakınlarında hastalanarak 1512 yılında öldü.